Verslag van het 30ste Rederijkerscongres te Haarlem

24-25 & 26 mei 2013.

Op vrijdag 24 mei werden de congresgangers vanaf 21 u. verwacht voor de “ aftrap “ . Die had plaats in het prachtige pand van Trou aan de Grote Houtstraat in Haarlem. Het werd door één van de congres- gangers omschreven als een “mooi clubhuisje“.

Wij werden er begroet door de leden van de Congrescommissie en enkele dochters van broeders die instonden voor de inschrijvings- controle. Wij ontvingen de traditionele badge en het programma- boekje dat in tegenstelling met de vorige edities een praktisch en handig model was . Bij een drankje werden de eerste contacten gelegd. Als verbondsvoorzitter had ik de mogelijkheid met meerdere broeders een gesprek te voeren gezien Trou zelf instond voor het onthaal.

Wij werden dan verwelkomd door keizer Jan Spoelder. Hij wenste ons een fijn congres toe dat gehouden werd ter gelegenheid van hun 510 jarig bestaan.

Later op de avond werd door factor Olivier Lindeman een fijne poëtische bijdrage gebracht. Naar ik vernam, van hen die het kunnen weten , het beste wat hij tot dan toe presteerde.

Zaterdag :
Om 10 u waren wij reeds present om de algemene vergadering te leiden. Na een welkomstwoord van Jan Spoelder met enige uitleg over de kelderlocatie en de nieuwe muurschilderingen kon de A.V. starten. De gebruikelijke items kwamen aan bod : het jaarverslag - jaarrekening & begroting werden in een gezapig tempo besproken en goedgekeurd. Er werd ontlasting verleend aan de bestuurders voor het werkjaar 2012.

De vraag van Jacques Bauwens om hem ,gezien zijn leeftijd ,ontslag te verleden werd reeds door de RvB gunstig geadviseerd en nu door de A.V. goedgekeurd. Er zal een brief vertrekken naar Jacques met de melding dat er akkoord gegeven werd aan zijn vraag en dat hem de titel van erebestuurslid en ereondervoorzitter wordt toegekend. Daar er geen verdere vragen waren werd de vergadering binnen de toegestane tijdsspanne afgehandeld en konden de leden aansluiten bij de stadswandelingen.

Niet minder dan 12 groepen werden de stad ingestuurd. Afspraak was om rond 12.30u samen te komen aan het stadhuis. Daar werd in de Gravenzaal de staande lunch genuttigd. Daarna werden wij verwelkomd door de burgemeester, evenals zijn voorganger een broeder van Trou.

Rond 14.30 u. wandelde het voltallig gezelschap naar de Stadsschouwburg . In deze mooie locatie werd gekampt om het Rederijkersjuweel door de drie kamers. Als eerste kwamen De Ghesellen van den Palmryze uit Mechelen aan de beurt. Zij brachten een voorstelling van “ Te lang ...“. Het is een eigen bewerking van het prozagedicht uit de gedichtenbundel van Gaston Kuyckx “ Mijn droomvriendin“. Traden op : Linde Thibaut en Gaston Kuyckx zelf. Als tweede traden de rederijkers van Het turfschip van Adriaen van Bergen uit Breda voor het voetlicht. Zij brachten een samenspraak van twee heren die elk in hun eigen wereld leven. De tekst was van Bauke van Halem en de regie was in handen van Frans Rookmaaker. Als derde in de rij was Moyses’ Bosch uit ’s Hertogenbosch aan de beurt. Zij brachten de voorstelling van “Draaikonten“. Een tekst van Maria Goos in regie van Tet van der Donk, met muziek van Sjef van Rooij. Traden op : Anja van Heeswijk , Carlo van de Water en Anke Heesbeen.

Tijdens de pauze diende de driekoppige jury te beslissen over de verdiensten van de drie kamers. Deze jury bestond uit Nicole Gits - Coen Kolff & Bastiaen Ragas als juryvoorzitter.

Na de pauze was het de beurt aan de tonelisten van Trou met het werk “ Duivels vermaak“ dat zij buiten competitie brachten. Het is een zwarte komedie met een tekst van Frans Limburg in regie van Coen Rombach en met Willem Veenhoven als regieassistent. Niet minder dan 13 acteurs traden voor het voetlicht.

Rond 18 u. eindigde het Haarlems rederijkersjuweel en konden wij op de borrel en kregen wij de mogelijkheid om ons om te kleden in “tenue de ville“ voor het Diner en het Feest.

Om 20 u. werden wij uitgenodigd naar het podium van de stadsschouwburg voor het diner. Daar werd aan niet minder dan 40 lange tafels de maaltijd geserveerd. Het was een mooi zicht . Velen hadden naar mijn gevoel nog nooit op een scène gestaan of gezeten. De indruk die je dan opdoet is overweldigend .

Tussen de gangen door werd de laureaat van het Rederijkersjuweel bekend gemaakt.

Er waren vijf criteria afgesproken :
  • themaverwerking
  • uitvoering
  • regie
  • originaliteit
  • aankleding.
De kamer die het best aan de gestelde criteria “van minstreel tot twitterpoëet“voldaan had werd tot laureaat gekroond nl. de rederij- kers uit Breda. Zij werden op luid applaus onthaald.

De kniegedichtenwedstrijd kende meerdere laureaten omwille van de diversiteit van de gebrachte gedichten.

Voor de koffie en het “toetje“ moesten wij ons verplaatsen naar het foyer zodat in een korte tijdsspanne de scène kon ontruimd worden voor het avondfeest.

Ook hier werd beroep gedaan op sociale media. De “Twitter-jukebox - band“ kon op elektronische vraag gevolg geven aan tal van muzikale nummers uit de jaren 40 tot en met het hedendaagse muziekgenre .In het foyer speelde een “Tzigane orkest“ voor de meer rustige congresgangers. Naar ik ‘s zondags vernam werd er tot in de vroege uurtjes gedanst. Het was een zeer goed initiatief , want het bood de congresgangers de mogelijkheid om samen te feesten.
Zondag :
Afspraak om 10 u aan het Hodshonhuis. Het aantal plaatsen is beperkt tot 175. Om 10.30 u gaan de deuren dicht. Wie te laat komt heeft geen plaats.

De beschikbare plaatsen waren vlug ingenomen en de academische zitting kon binnen het voorziene tijdsbestek een aanvang nemen.

Na de verwelkoming en opening van deze zitting door de Keizer van Trou, werd de spreker door oud keizer Hans van Es geïntroduceerd. Hij gaf een kort cv van Hans Bennis, huidig directeur van het Meertens instituut, een onderzoeksinstituut van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. Hij is ook lid van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letterkunde te Gent. Tevens is hij bijzonder hoogleraar taalvariatie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek richt zich de laatste jaren vooral op taalvariatie in dialecten en taalverandering. Hij werkt aan een boek over afgekorte vormen van het Nederlands, het Korterlands. Daarmee komen wij op het thema :

“De invloed van de sociale media op onze taal.“

Via een overzicht van gebruikte afkortingen in de schrijftaal vanuit het verre verleden kwam hij tot de hedendaagse twittertaal.

Zelfs in de “Beatrijs“ staan reeds afkortingen van woorden. Enkele frappante voorbeelden van verkorte taal zoals een evangelietekst en een bericht in de krant in de rubriek “contacten“ werd door een voltallig publiek perfect gelezen . En dit zonder dat er regeltjes voor bestaan.

Daarmee kwam hij tot de conclusie dat wij niet zozeer alles in regeltjes moeten gieten,maar moeten zien dat wat wij ook schrijven, begrijpbaar is voor diegenen met wie wij communiceren.

Na een kort maar stemming muzikaal intermezzo van het jeugdig “Brackman Trio“ leidde Hans van Es het debat in over de (on)wen- selijkheid van de afschaffing van taalvoorschriften.

Het panel bestond uit Klazien de Vries , Marc van Oostendorp en Hans Bennis. Aan de hand van zes stellingen probeerde Hans een debat op gang te brengen. Hij richtte zich vooral op “Taalnormering is overbodig“. Tussenkomsten van Klazien en Marc en ook vanuit de aanwezigen brachten het debat op gang. Gezien de tijd inmiddels snel vorderde moest men dit afronden. Nu was het de beurt aan Hans Vermeulen van de Lustrumboekcommissie . Hij gaf een overzicht van de diverse stappen die ondernomen werden om tot de uitgave van het prachtige Trou Lustrumboek te komen, welke wegen bewandeld werden en welke eliminaties er gemaakt werden . Uiteindelijk werd gekozen voor een overzicht van de globale werking gedurende het bestaan van Trou en kreeg het boek als titel “Hoe een rederijkerskamer overleefde“.

Zowel de Keizer van Trou als de Verbondsvoorzitter mochten “een eerste exemplaar“ in ontvangst nemen.

Tot slot van deze academische zitting dankte de Verbondsvoorzitter de broeders van Trou voor hun massale aanwezigheid en Lucas Boreel , de voorzitter van de Lustrumcommissie ,voor de prachtige organisatie van dit 30ste congres.

Zoals telkenjare werd aan de kamer die instond voor het vorige congres een “erediploma“ overhandigd. Het was keizer Frans Rookmaaker van Het Turfschip van Adriaen van Bergen die de honneurs waarnam.

En als allerlaatste item werd het woord verleend aan Johan De Rijck, hoofdman van de rederijkerskamer De Waag uit Liedekerke, om het 31ste congres aan te kondigen. Bij het buitengaan van de prachtige Hodshonzaal ontvingen de congresgangers een mooie caerte in de hoop hen talrijk te mogen begroeten.

Rond 12.45 u. waren wij terug in het huis van Trou. Daar werd ons een staande lunch aangeboden en kregen wij een reeks pastiches te verwerken,ons gebracht door Paul Vandermeersch van De Ghesellen van de H.Michiel uit Brugge. Deze pastiches werden sterk gesmaakt C:\Users\EMIEL\Documents\VERBOND\JAARWERKING 2013\TIJDSCHRIFT\ac zit 7.jpg door alle aanwezigen . Er werd hem meerdere malen gevraagd deze teksten te willen doorgeven voor publicatie.

Tot slot van dit Haarlems congres werd iedereen naar de tuin uitgenodigd waar het beeld van de H.Catharina onthuld werd.

Rond 15u. namen wij afscheid van de hoofden en broeders van Trou en keerden voldaan terug naar Vlaanderen.

E.F.


Het panel : Marc Oostendorp - Klazien de Vries en Hans Bennis
Moderator : Hans van Es

Paul Vandermeersch die ons vergastte op enkele pastiches.

De optredende rederijkers


Het nieuwe Catharinabeeld in de tuin van “het huis“.

De bedanking voor het congres 2012 te Breda


De Congrescommissie die alles onder controle had.






maar tegelijk was er iets heel moderns: het thema was:

Digit@@l van minstreel tot twitter poëet

en dat twitteren werd volop beproefd, een heuse twitterbokaal werd uitgeloofd en gewonnen door Paul van der Meersch uit Gent, de vader van de hoofdredacteur van de NRC. Vooraf aan het congres kon ieder een twitter gedicht inzenden van maximaal 140 tekens. En iedereen kon de inzendingen volgen op de site van het rederijkersverbond www.rederijkers.org en op de site van ‘trou moet blycken’ www.troumoetblycken.nl een spannend gebeuren, dat ons dwong ons te begeven in de moderne media-draaikolk. De produkten zijn op bovengenoemde websites nog te zien.

Verder was en een toneelwedstrijd met hetzelfde thema dat door de nieuwe kamer ‘Het Turfschip van Adriaan van Bergen’ uit Breda werd gewonnen. Met opmerkingen als mijn telefoon, mijn profiel dat ben ik. Wat bent u? Maar ook Moysches Bosch met Draaikonten van Maria Goos over een wedstrijddansers echtpaar op leeftijd en de kamer ‘de Gesellen van de Palmrijze’ uit Mechelen deden mee met interessante stukken. Haarlem zelf deed hors concours een opvoering van ‘Duivels vermaak’ een zelf geschreven stuk, met meer dan 13 spelers. 's Avonds was er een diner en een feest op de toneelvloer achter de gordijnen voor meer dan 200 mensen.

De lezing op zondagochtend ging over invloed van de nieuwe media op de taal, met als conclusie dat je dat toch niet kon sturen en dat taal zich natuurlijk en vanzelf ontwikkelde. Een maaltijd en borrel met onthulling van een nieuw beeld van de heilige Catharina in de tuin van het gebouw van Trou moet Blycken ,sloot het zeer geslaagde congres af.

Jan Albert

foto's
Lunch
toneel-borrel
diner-feest
diner-deest- ZW
Hodson-Huis
TMB-onthulling-beeld