0 Ons Camers 1e 2015






Terug naar index

Ons Camers và Rhetorike

Verantwoordelijke uitgever:
Verbond van de Kamers van Rhetorica vzw.
Arduinkaai 28
1000 Brussel
website : www.rederijkers.org
28e jaargang nr 1, januari, februari, maart 2015 Redactie: Bauke van Halem
’t Haantje 2
4854 MV Bavel
Kopij naar: bvh@vanhalem.nl

In dit nummer ...
    In dit nummer ...

    Woordje van de redacteur

    Beste rederijkers,

    Het congres in Geraardsbergen komt ras naderbij en de tijd om alle voorbereidingen te doen, lijkt haast te kort. Er wordt hard gewerkt om een mooi congres neer te zetten!

    In ideale omstandigheden hoef je als redacteur niet veel meer te doen dan het selecteren van lezenswaardige artikelen en te proberen om de rederijkerssfeer met die keuze goed weer te geven.

    Welnu, geachte lezer, de omstandigheden zijn verre van ideaal want kopij aangeleverd krijgen, blijft een stroeve aangelegenheid.

    Maar goed, zo zit deze wereld in elkaar. In elk geval is geprobeerd om U in dit nummer weer een aantal interessante artikelen aan te bieden.

    Voor de komende periode wens ik U vruchtbare ontmoetingen toe en hoop U in groten getale in Geraardsbergen te kunnen begroeten.

    Met genegen rederijkersgroeten,
    Bauke van Halem

    Mededelingen van het Bestuur

    Toekomstige congressen

    Het Verbondsbestuur kijkt natuurlijk altijd enkele jaren vooruit als het gaat om komende congressen te plannen. In de afgelopen jaren zijn meerdere voor de hand liggende locaties één of meer keren aan bod gekomen. Maar voor de periode na 2018 zou het bestuur graag eens voor een minder vanzelfsprekende locatie willen kiezen. Daartoe roept het bestuur vooral kleine Kamers op om de uitdaging aan te gaan om een congres te organiseren. Het spreekt vanzelf dat het Verbond daar dan graag behulpzaam bij wil zijn.

    Oproep

    Het bestuur roept de Kamers en individuele leden die hun lidmaatschapsbijdrage voor het jaar 2015 nog niet betaald hebben op om dit alsnog en zo snel mogelijk te doen op het rekeningnummer zoals staat aangegeven aan de binnenzijde van het kaft van dit tijdschrift.

    Jaarzangen: een fenomeen

    Het afgelopen jaar hebben wij elkaar in dichtvorm iets van ons levensverhaal verteld en dat leverde mooie pareltjes van dichtwerk op. Hier het gedicht van Herman Schaap, onze Taaltopper, zoals zijn rederijkersnaam luidt.

    Mijn eenzaam leven slenterde door straten,
    waarna het stilviel bij de waterkant.
    Ik zag in mijn rimpelend gezicht, gelaten
    liet ik het water beven met mijn hand.

    Achter de stad zag ik verborgen streken,
    slechts zichtbaar voor het innerlijke oog.
    Weldra was ik naar oorden uitgeweken
    waarheen het woord mij ademloos bewoog.

    duizelend, suizelend diep
    val terug in ruimte
    tijd ruist
    de wind fluistert mij
    eeuwen terug

    Totdat het treinstation haar binnenhaalde.
    De grachten lieten fier hun water blinken
    terwijl wij samen langs de kaden dwaalden,
    en zij de stad, vol lente, nieuw deed klinken.

    Lang hebben wij toen bij elkaar gezeten,
    hoog boven bomen, bij het open raam,
    We keken naar de stad die lag te dromen,
    nog later gingen traag de lichten aan.

    De stad was luid, verkeer krioelde.
    De tijd was licht, de vogels joelden.
    En ik, die almaar taal lanceerde
    tot koorden waar 'k op balanceerde.

    Moraal!

    Wat de ouderdom ook mag beweren,
    van jong leven kun je heel veel leren.

    En liefde was het die het woord creëerde
    dat stil op het bevrijdend potlood wachtte,
    dat dan als vogel opvloog uit gedachten,
    langs tuinen, velden, bossen, wolken scheerde,
    één klankje slechts in de muziek der sferen,
    een nietig stipje bij het grootse, verre.
    Dat verzen zijn als rozen en als sterren,
    is iets wat dichters in hun droomslaap leren.

    Bevliegingen toch ook, laat liever los,
    voordat je 't weet word je die albatros.
    't Zijn liedjes slechts, we spelen wat met taal.
    Je kunt de ratio nu achterlaten.
    Een rechtervoet loopt eenzaam door de straten,
    en zie, een kroko dilt naar Oldenzaal.

    Mirakels!

    Een vervolgverhaal. Deel 5

    TWEEDE BEDRIJF

    1576-1581
    Onze onderbroekenlol
    werd de koning toch te dol!

    Ja monden dicht, jongelui! Vorige les behandelden we dat de rederijkerij voor de koning verdacht was. Dat onderling palaver der kamerleden zou nog eens uitlopen op een politiek parlement met Een of Twee Kamers. En die zogenaamd ludieke esbattementen, die spaarden met hun openbare narrigheden god noch gebod! Ons lijkt tegenwoordig zo’n esbattement gewoon ordinaire onderbroekenlol. Daar is een boekje over, over de boertigheid van die dagen, van ene Femke Zusenmezo, ‘Mooi vies, knap lelijk’ heet dat boekje. Zij noemt die boertigheden ’gecultiveerde banaliteiten’. Een man die zekere verdenkingen koestert, klaagt bij zijn buurman: “Er komt bij ons een vieze hond langs en die steekt zijn snuit in slecht sluitende potten“. Buurman krijgt een rode kop. Je zult ook maar een buurvrouw hebben die je over de heg toevoegt: “Ik geloof dat ik van lust pruttel; mijn ossemuiltje zou gaarne eens gewreven worden“. Zo komt de vork dus in de steel! Of is het de steel in de vork? Dat vond men toen opvoedkundig, zoals wetenschappelijk is aangetoond voor het zinnespel “Hoe Mars en Venus samen boeleerden” van Bredanaar Jan Smekens. Tenslotte is ‘het hele erge’ ook functioneel op het toneel. Als er niet hier en daar een luchtje aan zit, gaat het geachte publiek zich al gauw vervelen, dat weten alle hypocrieten, kijk maar naar het oeuvre van een Molière, een Shakespeare. En de boertige Jan Smekens van het boeleren is toevallig wel dezelfde als de devote Jan Smekens van het H. Sacrament van de Niervaert. Ook Rembrandt werkte met dezelfde toewijding aan H. Hieronymus als aan piesende boerinnen en in het hooi naaiende stelletjes. En dan: de esbattementen deden er kond van zonder daadwerkelijk de broek te laten zakken en dat alles in een heerlijk idiote taal, die direct doet denken aan Monty Python.
    And now for something completely different! Na hun bezoek aan de sectie oude papieren gingen de herboren rederijkers hun burgervader opzoeken om hem de groeten over te brengen van zijn collega te Mechelen en hem meteen uit te nodigen voor de Jacob van Lennep Lustrum Nieuwjaarsborrel 2010 in De Fazanterie, waar de wederopleving van Vreugdendal met een Jaarzang bekrachtigd zou worden. Van de Vlakte was echter in geen velden of wegen te bekennen. Ha, daar liep een bode, “weet U waar of de burgemeester ergens uithangt?” Zegt die bode, besmet als hij is met het ambtenaarsvirus: “Puntje 1: hij is op straat; puntje 2: U bent te laat.” Ha! Dat rijmt, onmiddellijk toeslaan dacht Adriaan en inviteerde de puntdichter stante pede voor de Nieuwjaarsborrel. Een bode komt altijd van pas, nietwaar?.. zeker nu wij een knegt ontberen, zoals de Pellicanisten te Haarlem er een hebben, ook zo eentje die verdomd aardig rijmen kan! Echter:
    “Ik en de burgemeester zeggen U bij deze nooit van de partij te zullen wezen”.
    Weinig kon de arme drommel toen vermoeden..., maar we moeten niet op de gebeurtenissen vooruitlopen. Eerder achteruit. Want we waren pas in 1568, Spaanse bezetting, einde Vreugdendal. Acht jaar later kwam de Pacificatie van Gent. De inkt van die Bevrediging was nog niet droog of het Spaanse garnizoen trekt af (dit is geen boertigheidje maar officiële geschiedenistaal) Hup, daar was de prins al weer in het land en Vreugdendal uit de brand. Wij spreken 1576 en de kamer veert weer op, in al der manieren. Lang leve Vreugdendal 2 ! Nou ja, lang? Vijf jaar later rukt de Spanjaard al weer op en de kamer rukt in. En let nu op, gij die er nog steeds geen ruk van snapt en mij zit aan te kijken alsof ik een absurde hobby heb, met obscene aardigheid in een soort folkloristische dead poets society. Bij open brief, ja, reikt de bezetter, ja, de burgerij -dat zijn wij met zijn allen - de hand. De bezetter zegt, met die speciale handschoentjes van eerste bezettingsdagen uitgestoken: Queridos chicos, Lieve mensen, de door jullie altijd zo geëerde Konink van Hispanje in zijn ondoorgrondelijke goedheid enz. enz. herstelt jullie in al je rechten. Jullie zijn ... een beetje dom geweest. Zand erover. Alles vergeten en vergeven...echter... op een voorwaarde: nooit maar dan ook nooit meer re-de-rij-ke-rij. Claro? Helder?

    Zo kwam in 1581 de rederijkerij al weer aan haar eind.
    Pennen neer!
    Plaats rust!
    Vast vuren!
    Mondje dicht!
    En het refrein luidt, andermaal:
    Kamertje weg. Einde verhaal!

    (wordt vervolgd...)

    Nieuwsbrief

    32ste Internationaal
    Rederijkerscongres

    De Koninklijke Rederijkerskamer St.-Pieter Vreugd & Deugd nodigt Geraardsbergen
    jullie uit op het 32ste Internationaal Rederijkerscongres
    in Geraardsbergen op zaterdag 6 en zondag 7 juni 2015.

    Iedereen wordt verwacht op het domein Kasteel Oudeberg ‘Orangerie les Roses’ Oudeberg 3 - 9500 Geraardsbergen, vanaf 10u30.

    Rederijkerskamers dragen reeds een hele geschiedenis met zich mee, ze zijn vaak heel ‘oud’. Ook al bestaan deze Kamers al heel lang, toch is er nood aan zowel ‘jong’ als ‘oud’. Vandaar ons thema: “Oud en Jong”.

    Voor de Kamers die deelnemen aan het Rederijkersjuweel geldt de formule van max. 5 deelnemende Kamers. Zij zullen allen het wagenspel ‘Juffrouw Symforosa’ brengen, geregisseerd door een eigen regisseur.

    Inschrijving voor deelname aan het Rederijkersjuweel met opgave van de acteurs en actrices vóór 3 april 2015. Datum van inschrijving is bepalend voor deelname.

    Zaterdag 6 juni 2015

    • 10u30 Ontvangst in het Kasteel Oudeberg ‘Orangerie les Roses’. Parkeermogelijkheid op de parking vlakbij de Oudeberg. (50m verderop - zie plannetje)
    • 11u15 Statutaire vergadering. degustatie van de Geraardsbergse Tegelijkertijd zal ook de demonstratie en mattentaart met koffie plaatsvinden.
    • 13u Wandeling (afdaling)
      via de Muur naar de Markt
      van Geraardsbergen.
    • 13u30 Onthulling van het kostuum voor Manneke Pis, geschonken door het Verbond. Aansluitend is er een receptie in het stadshuis met degustatie van streekbieren: Ghulden Cop en Muurken. Er worden tevens broodjes aangeboden.

    • 15u Vertrek culturele wandeling met stadsgids. Deze wandeling start op de Markt en eindigt boven op de Oudeberg. Tijdens de wandeling zullen verschillende bezienswaardigheden bezocht worden.

      Mensen die bij inschrijving aangeduid hebben dat ze gebruik wensen te maken van vervoer, zullen de wandeling slechts gedeeltelijk meestappen. Zij zullen met de wagen naar de top van de Oudeberg worden gebracht.
    • 17u30 Diner op het Kasteel Oudeberg in ‘Orangerie les Roses’
    • 20u Tuinopvoering voor het Rederijkersjuweel met als thema ‘Wagenspelen’.
      Het wagenspel ‘Juffrouw Symforosa’ is een bewerking door Pol Goossen naar de novelle van Felix Timmermans.
      Elke Kamer schrijft in met maximum 8 leden en een eigen regisseur.
    • 22u Uitreiking van Rederijkersjuweel
      Nadien is er een gezellig samenzijn met muzikale omlijsting.

    Zondag 7 juni 2015

    • 9u30 Ontvangst met koffie en thee in ‘Orangerie les Roses’. Tussendoor is er een mini- tentoonstelling te bezichtigen.

    • 10u30 Academische zitting opgeluisterd door het ‘Reuzenintermezzo’. Toespraak door André Batselier over de Thaboristen. Tijdens deze academische zitting zal er een erevoorzitterschap toegekend worden aan dhr. Emiel François voor zijn uitzonderlijke verdiensten binnen het Verbond.

    • 12u30 Lunch in ‘Orangerie les Roses’.
    • 15u Toespraak door Burgemeester Guido De Padt en Kristin Vangeyte, Schepen van Toerisme en Cultuur.
      Toonmoment door de Koninklijke Rederijkerskamer St.-Pieter Vreugd & Deugd met als thema “Cyriel Buysse”

      Voorstelling van het 33 Internationaal Rederijkerscongres 2016 te ’s Hertogenbosch georganiseerd door Moyes’ Bosch en overhandiging van de bulle voor de organisatie van het congres 2014 door de Rederijkerskamer ‘De Waag' te Liedekerke.
      Slotwoord van de voorzitter van het Verbond van de Kamers van Rhetorica.

    Kostprijs voor de acteurs en actrices van de deelnemende Kamers aan het Rederijkersjuweel: €100 bij inschrijving. Op de dag zelf zullen zij €10 recupereren.

    Kostprijs niet-spelende leden van de Kamers: €100

    Kostprijs voor leden van de Kamers die enkel zaterdag of zondag deelnemen: €70

    Inschrijven ten laatste 31 mei 2015. Voor de deelnemers aan het Rederijkersjuweel ten laatste 3 april 2015 Uw deelname is definitief na overschrijving van het overeenkomstig bedrag op rekeningnummer: IBAN: BE77 4431 6513 6142 BIC: KREDBEBB van de Koninklijke Rederijkerskamer Sint-Pieter Vreugd en Deugd, Geraardsbergen. Inschrijvingsformulieren kunt u downloaden via www.rederijkerskamerspvd.be en doormailen naar rederijkerscongresspvd@rederijkerskamerspvd.be

    Voor de overige informatie over zaken als parkeren, hotels en andere overnachtingsmogelijkheden in de buurt verwijzen we naar de nieuwsbrief op www.rederijkers.org onder het kopje
    Actueel/Geraardsbergen 2015.

    Het Wedstrijdreglement van het Rederijkersjuweel 2015

    Art.1 - Deelnemers
    Deze wedstrijd ingericht door de Koninklijke Rederijkerskamer St. Pieter Vreugd & Deugd in opdracht van het Verbond van de Kamers van Rhetorica, is voorbehouden aan de Rederijkerskamers uit Noord en Zuid die lid zijn van het Verbond en die deelnemen aan het congres te Geraardsbergen op zaterdag 6 juni 2015 en zondag 7 juni 2015.
    Art.2 - Op te voeren werk
    Het wagenspel ‘Juffrouw Symforosa’, bewerking door Pol Goossen naar de novelle van Felix Timmermans. Aan te vragen bij Toneelfonds Janssens uit Antwerpen.
    Art.3 - Plaats
    Het werk wordt opgevoerd op zaterdagavond 6 juni 2015 in de tuinen van Kasteel Oudeberg te Geraardsbergen.
    Afmetingen van het podium: 6 op 8 meter.
    Bij slecht weer wordt er in de zaal van het kasteel gespeeld.
    Art.4 - Werkwijze
    Elke Kamer schrijft in met maximum 8 leden en een eigen regisseur (zelf te bekostigen).
    Het aantal mannen- en vrouwenrollen is vrij te kiezen en dubbelrollen zijn eveneens mogelijk.
    Je mag dit stuk bewerken naar eigen goeddunken.
    Er wordt met algemene belichting gespeeld.
    De nodige attributen, die vermeld worden in de brochure, zullen beschikbaar zijn. Indien een Kamer gebruik wenst te maken van andere of speciale attributen, dienen ze deze zelf te voorzien.
    Art.5 - Repetitie
    De volgorde van opvoering zal bepaald worden door loting en het repetitielokaal zal op de dag zelf toegewezen worden.
    Art.6 - Jurering
    De jury bestaat uit een vakjury van drie personen. Secretaris, zonder stemrecht, van de jury is de secretaris van het Verbond.
    De jury beoordeelt de voorstelling in zijn geheel en zal per Kamer een score toewijzen van 1 tot 10.
    De winnende Kamer ontvangt een trofee geschonken door het Verbond.
    Naast de prijs voor de winnende Kamer zal de jury ook een publieksprijs toekennen, alsook een prijs voor ‘Oude rot’ en ‘Jong geweld’ dit naar analogie met ons thema ‘Oud en jong’.
    Er wordt ook een beoordeling per deelnemende Kamer opgemaakt.
    Art.7 - Vergoedingen
    Elke speler en regisseur zal €10 terugkrijgen, aangezien zij de namiddagactiviteit moeten missen.
    Art.8 - Inschrijvingen
    Inschrijven is mogelijk voor maximaal 5 Kamers. Indien er meer dan vijf inschrijvingen zijn, is de datum van inschrijving via de website bepalend voor deelname.
    Inschrijvingsformulieren kunt u downloaden via www.rederijkerskamerspvd en doormailen naar rederijkerscongresspvd@rederijkerskamerspvd.be uiterlijk tot 3 april 2015.
    Art.9 - Info
    Er zal na afsluiten van de inschrijvingen en aanduiding van de deelnemende Kamers contact opgenomen worden voor verdere praktische afspraken.
    Art.10 - Onvoorziene omstandigheden
    Mochten er onvoorziene omstandigheden opduiken, dan worden die door de organiserende Kamer in samenspraak met het Verbond opgelost.