Terug naar index

Ons Camers và Rhetorike

EEN WOORDJE VAN ONZE VOORZITTER

I N H O U D S O P G A V E

Woordje van onze voorzitter
2 Inhoudsopgave
3 Waar dit nummer over gaat
4 Over de grens: Meistersinger (3)
6 In de schijnwerpers: Het Rederijkersjuweel?
7 Verzentaal
8 Kamernieuws, De Suyghelingen van Polus
11 Het Congres op 9 en 10 september 2017 te Brussel
19 Reglement opvoering 'Rare snuiters' |

---

WAAR DIT NUMMER OVER GAAT...

Hoewel we voor het congres nog moeten wachten tot september, zal dit nummer al vrijwel geheel in het teken staan van dat congres.

Alle belangrijke en ook interessante gegevens over het congres te Brussel kunt U in dit nummer lezen.

Ook staat er onder de rubriek Kamernieuws een oproep van de Kamer De Suyghelingen van Polus om een bijdrage te leveren in de stoet rond het thema Egmont, die zich volgend jaar september zal formeren.

Maar wees er snel bij want er zijn nog slechts 2 ‘taferelen’ beschikbaar om ingevuld te worden.

Opnieuw is er een bijdrage over het fenomeen Meistersinger. Ook een gedicht mag in dit nummer niet ontbreken

Helaas moet U een bijdrage van Dirk Coigneau ontberen, maar zeker niet omdat hij niet actief is! Integendeel.
We wensen U veel leesplezier met het 2e nummer van onze 30e(!) jaargang!

---

MEISTERSINGER (III)

De Meistersinger

In een serie artikelen waarin we buiten onze eigen landen kijken naar ontwikkelingen die vergelijkbaar zijn met de rederijkerij in Vlaanderen en Nederland komen de Duitse Meistersinger aan de orde.

Daarbij wordt gebruik gemaakt van een oud handschrift met de titel:
Der Codex Manesse.
In het vorige nummer van ons tijdschrift ging ik in op het ontstaan van het handschrift en besprak ik de dichter Walther von der Vogelweide, als een voorbeeld van de 12 belangrijke dichters die in dit handschrift voorkomen.
Deze keer wil ik proberen wat meer licht te doen schijnen op Heinric van Veldeke.

Heinric van Veldeke (of Heinrich von Veldeke in het Duits)

Hij was afkomstig uit de omgeving van Hasselt (Belgisch Limburg) en werd daar geboren voor of omstreeks 1150; ook over zijn sterfdag of plaats hebben we geen zekerheid, anders dan dat hij nog op de hofdag van Keizer Frederik Barbarossa in Mainz is geweest en dat was in 1184. Verder zegt Wolfram von Eschenbach in zijn Parzival, die hij tussen 1205 en 1210 schreef, dat Van Veldeke te vroeg is gestorven.
Hij schreef in het Limburgs de Heiligenlegende over St. Servatius; maar ook het Frans en het Latijn was hij machtig. Zijn Eneasroman schreef hij in Thüringen omstreeks 1185 en dat in het (hoog)Duits.
Waarschijnlijk -gezien alle talen die hij sprak- was hij van lage ministeriale adel.
De prachtige miniatuur (zie afbeelding) toont hem zittend op een heuveltje met een nadenkende en waarschijnlijk verdrietige blik, waarbij hij op zijn werk (hier verbeeld als schriftrol) wijst terwijl de vogels om hem heen vrolijk twinkeleren.
In een gedicht van twee strofen vertelt hij het verhaal van Tristan en Isolde die door een betoverde minnedrank aan elkaar verbonden zijn. Hijzelf -Van Veldeke- heeft geen minnedrank gedronken en is toch helemaal verliefd op zijn Minnedame.
Een liefde die onbeantwoord lijkt, gezien de droeve stemming van de schrijver en zijn vergelijk met de dorheid van de winter, waar de bloemen niet meer bloeien.

Van Veldeke gebruikte ook in zijn latere werken nog een mengeling van Middel-Limburgs en Middelhoogduitse vormen van taal en daartoe het volgende Minnelied als voorbeeld:

Ez sint guotiu niuwe maere, daz die vogel offenbaere singent, dâ man bluomen siht. zén zîten in dem jâre stüende wol, daz man vrô waere, leider des enbin ich niht: Mîn tumbez herze mich verriet, daz muoz unsanfte unde swaere tragen daz leit, das mir beschiht.

'Het is goed nieuws, dat de vogels luidkeels zingen waar men bloemen ziet. In deze tijd van het jaar zou men blij moeten zijn, maar helaas, dat ben ik niet: mijn dwaze hart heeft mij verraden, en moet nu, treurig en somber, het leed verdragen dat mij ten deel valt'.

---

I N D E S C H I J N W E R P E R S

Rederijkersjuweel Festival, Internationaal Rederijkerscongres 2017

Zaterdag 9 september 2017 is een hoogdag van podiumkunsten in Brussel.
Het zal geen “strijd” zijn om het juweel, maar eerder de verheerlijking ervan.
De festival formule wordt voor de eerste keer toegepast en zou moeten zorgen voor uitsluitend winnaars, dus alleen blije gezichten.
Terug naar de roots. Er wordt gespeeld in de midden- en de achterzolder van “De Markten” op de Graanmarkt. Niks in de handen, niks in de zakken. U kan alleen op een stoel of een tafel rekenen. Geen belichting of geluidsinstallatie voorzien. De acteurs staan centraal op een podium van ongeveer drie bij vier. De trofee en de roem verbonden aan uw optreden gelden als enige vergoeding.

Tussen de optredens van de Kamers zorgen een reeks allochtone kunstenaars voor kleurrijke afwisseling.
“Rare Snuiters” is een tekst die tot creativiteit moet aanzetten. De inhoud is hedendaags en illustreert het thema van het Congres: “Bruggen bouwen”. Het script dat de deelnemende Kamers ontvangen, geeft alle creatieve ruimte om dit wagenspel op eigen manier op te voeren en te voorzien van een boeiende afloop.
De bewust gekozen ongedwongen sfeer zou de kwaliteit van de voorstellingen moeten ten goede komen en hoogstaand straattoneel verzekeren voor het keurend oog van een deskundige jury. Later op de dag beoordeelt deze zelfde jury de optredens tijdens een panelgesprek.
Iedere deelnemende groep ontvangt een trofee.
Wij hopen op veel deelnemers en op kolkende creativiteit.
Schrijf zo vlug mogelijk in. Wie eerst zaait eerst maait.

Uiterste datum van inschrijving 1 augustus 2017 op mail adres collin.luc@telenet.be

---

Waar toch...

Waar toch, waarde lezer
is mijn thuis
en ben ik worteldiep
ontstaan of
is mijn zijn ontkiemd?

Ben ik als bloem
-niet afgeschrikt door woest geweld-
gekoesterd en bedauwd
door warme Duitse bodem?

Ben ik de reiziger
die luistert naar het moor,
het Duitse wad
en daarnaar nog verlangt?

Nee, meer ben ik dan droom

en al door Brabants tover aangeraakt
van Peel tot Baronie bevlogen
ben ik een dorpeling van hier

Is hier mijn zijn gemaakt.

Een gedicht geïnspireerd door het gedicht
‘Das Leben gleichet der Blume’
van Gerhard Anton von Halem

Bauke ‘Freiherr’ van Halem

---

K A M E R N I E U W S
Van de Suyghelingen van Polus

Het evenement ‘Egmontevocatie’ rond de figuur van Lamoraal van Egmont te Zottegem gaat door op zondag 16 september 2018.
Er worden 10 taferelen rond Lamoraal opgevoerd op verschillende locaties in Zottegem (ontbrekende locaties worden nog medegedeeld). Ook ziet u een beschrijving van alle (oorspronkelijk 15) taferelen, waar mogelijk met het aantal vertolkers. Het is de bedoeling dat elke geïnteresseerde vereniging een tafereel uitkiest en dit via de Suyghelingen van Polus (p.a. Johnny De Meyst, johnnydemeyst@telenet.be) meldt aan de initiatiefnemer, Cultuurwerking Sotteghem. Er wordt gevraagd met het gekozen tafereel ook een eventuele kostenraming bij te voegen (behalve kosten voor kostumering, die voor rekening komen van subsidie van de stad). Ook zal elke vereniging die zich kandidaat stelt instaan voor het schrijven van een scenario met dialogen, duur 10 minuten. Elk optreden wordt om het half uur op dezelfde locatie herhaald.
De Suyghelingen van Polus opteerden voor 2 taferelen: een uitgebreider tafereel als reservering voor een rederijkerskamer en een tafereel met een beperkte bezetting voor de Suyghelingen, daar na vele decennia onze Rederijkerskamer aan een renaissance toe is, waar wij langzaam maar zeker hopen in te slagen.

Overzicht van de taferelen, waarvan tafereel 3 gereserveerd werd voor een rederijkerskamer van buiten Zottegem en de taferelen 5 en 10 nog beschikbaar zijn, o.m. voor rederijkerskamers:

1. Huwelijk van Lamoraal met Sabina: TGV-Velzeke (Toneelgezelschap Velzeke), locatie: Ridderzaal van het Egmontkasteel;
2. Diplomatieke missie van Egmont naar Madrid (1565), 2-4 vertolkers;
3. Het smeekschrift der edelen van 5 april 1566 (“Ce ne sont que des gueux"), 10 vertolkers + 20 figuranten: gereserveerd door de Suyghelingen van Polus voor een of meerdere rederijkerskamers van buiten Zottegem, locatie: Congregatiekapel in de Kasteelstraat;
4. Beeldenstorm, 5-10 figuranten (waarvan 1 priester en 2 biddende vrouwen, locatie: dekanale kerk?
5. De listige aanhouding: Suyghelingen van Polus, 3 vertolkers + 4 figuranten, locatie: onder baldakijn op de Zavel;
6. Het proces: het Meibloempje, lokatie: Raadszaal van Stadhuis;
7. Het gezin van Egmont na de aanhouding: TGV-Velzeke, lokatie: het ouderlijk huis van Olivier (naast Vice Versa, voorheen Villa Socrates)?
8. De executie: het Meibloempje, 8 vertolkers/figuranten + 1 lijk, locatie: Markt;
9. De balseming, 5 vertolkers + 5 figuranten, lokatie: Sint-Barbaraklooster?
10. De herontdekking van het graf van Egmont (1804), 10 vertolkers/figuranten. Locatie: ?

---

C O N G R E S N I E U W S B R U S S E L (III)

Een fijn weekendje Brussel op een tof Congres.
Onder vrienden uit Noord en Zuid. Gekruid met verrassende historische ontdekkingen en ontmoetingen, in een hedendaags Brussel.
Een Brussel waar bruggen bestaan en rederijkerij thuis hoort.

Programma

Zaterdag 9 september

13.00  uur	Ontvangst en begroeting in “De Markten”, Graanmarkt Brussel.
13.40 uur	Opening Congres en voorstelling programma.
13.50 uur	De congressisten en sympathisanten begeven zich naar de Midden - en de Achterzolder van “De Markten”.
14.00 uur	Inleiding tot het thema van het Congres: “Bruggen Bouwen”.
14.00 uur	Aanvang “Festival Rederijkersjuweel”. Optredens van de Kamers wisselen af met optredens allochtone groepen.
18u30 uur	De congressisten begeven zich naar de “Spiegelzaal” van “De Markten” voor een aperitiefje en de “ Statutaire Vergadering”.
19u30 uur	Feestmaaltijd in het teken van het congresthema.
20.30 uur	Panel gesprekken over optredens van het Rederijkersjuweel Festival en uitreiking trofeeën. Gezellig samenzijn met Slam Poetry en Kniedichten.
22.00 uur	Einde eerste congresdag.

Zondag 10 september

10.00  uur	Onthaal in het Bellevue restaurant naast Koninklijk Paleis.
10.30-14.30 uur	Bezoek ondergronds Coudenberg paleis, Warande park, maaltijd en vervoer naar AMVB op de Arduinkaai
Vanaf 15.00 uur	Onthaal in het AMVB en bezoek van de interactieve tentoonstelling rond de Brusselse Rederijkerskamers door de eeuwen heen.
15.45 uur	Voorstelling nieuwe uitgave van “Het Heilig Sacrament ter Nieuwervaart”.
16.00 uur	Historicus Eric Vanneufville uit Belle (Baieul) spreekt over: “De Rederijkerij in Frans-Vlaanderen, verleden en toekomst.”
16.30 uur	Overhandiging Bulle aan de Kamer van ’s- Hertogenbosch en voorstelling volgend congres.
17.00 uur	Afscheidsdronk en keuvelmoment.

Inschrijving voor 20/08/2017

Inschrijving per e-mail: ticket@noordstardelelie.net
Op website: http://noordstardelelie.net/deLelieBrussel

---

Niet te vergeten: naam en vestigingsplaats van de rederijkerskamer met correspondentieadres, namen van de deelnemers met mobiel telefoonnummer en e-mail adres.

Betaling voor 20/08/2017

De inschrijving is definitief na betaling op rekening nummer
IBAN BE 92 7370 4588 8723 met de vermelding Congres Brussel 2017.

Prijzen per persoon: Weekend: €95 - zaterdag €60 - zondag €55

Ons congres start in een wijk waar heden en verleden elkaar de hand reiken.

De Markten bevindt zich op de plaats waar eens het Sint-Katelijnedok zich parallel met de Vlaamsesteenweg bevond.

Sedert mensenheugenis een wijk van handelaars en dat is het nu nog.
Het Sint-Katelijnedok werd haaks op het Koopliedendok uitgegraven in 1564 ter hoogte van de gracht van de eerste stadsomwalling. Dankzij de houten kraan die er zich bevond, werden hier vooral zware bootladingen gelost. Het dok werd gedempt in 1853 en er werd een nieuwe kerk gebouwd gewijd aan de heilige Katelijne. Sint-Katelijne

De Markten is een kunstencentrum waar culturen van over de hele wereld elkaar de hand rijken. Symbolischer kon de plaats van ons congres niet zijn.

---

De Markten De markten - Spiegelzaal

MET-X

MET-X op het 34ste Internationale Rederijkerscongres te Brussel

Wie is Met-X ?

Het is een huis van muziekmakers die ruwe geluiden uit de buik van de stad halen om ze om te toveren tot een uniek klankuniversum.
Begeesterde artiesten van allerlei slag werken hand in hand aan bouwstenen voor groepen, evenementen en educatieve processen.
Hun klankenwereld sluit aan bij de geluiden van de metropool. Soms luid, soms zacht. Soms mooi, soms discordant. Maar nooit geijkt en altijd opwindend.

Luc Mishalle de artistiek directeur.

Luc is een van de vier laureaten voor de Princess Margriet Award for Culture. Deze prijs wordt door de EFC, de European Cultural Foundation toegekend aan kunstenaars en denkers die ons uitdagen om anders te kijken naar onze samenleving. De EFC is ervan overtuigd dat artistieke en culturele betrokkenheid onlosmakelijk verbonden zijn met politieke en sociale verandering.

Groepen van Met-X zullen ons tijdens ons Congres met als thema “Bruggen Bouwen” vergasten op een brede waaier allochtone kunstuitingen. Afspraak 9 september e.k. op het Sint Katelijneplein te Brussel.

De Bellevue

Het restaurant waar het onthaal en de maaltijd gepland zijn op zondag 10 september is een gebouw dat dateert uit 1776. We zitten er als het ware in de tuin van het Koninklijk Paleis. Het kende diverse bestemmingen en eigenaars en was ooit een hotel. In 1902 wordt het aan koning Leopold II verkocht.
Zijn jongste dochter prinses Clémentine verblijft er een jaar en de hertog en hertogin van Brabant, toekomstige koning Leopold III en koningin Astrid, wonen er vier jaar.

Wij kunnen ook het museum Bellevue aanbevelen dat gewijd is aan de geschiedenis van België en aan de democratie.

---

Coudenberg

Een ondergrondse ontdekkingsreis in het paleis van Keizer Karel. Keizer Karel en het kruim van de Europese adel verbleven er tussen de 12de en de 18de eeuw tot een brand dit prachtige gebouw in1731 verwoestte. Kom het paleis opnieuw ontdekken in een prachtige betoverende archeologische site met zijn netwerk van gewelfde gangen, zalen en verborgen kamers. Je kunt er zelfs langs de ondergrondse Isabellastraat flaneren en de zaal bezoeken waar Keizer Karel troonsafstand deed.

Coudenberg

---

AMVB........Of het Archief en Museum voor het Vlaams Leven te Brussel.


Deze pluralistische archief-instelling werd gesticht in 1977. Ze verwerft, beheert en onderzoekt het roerend immaterieel erfgoed van Brusselse Nederlandstalige or-ganisaties, families en personen. Het herbergt de zetel van ons Verbond.

---

Warandepark

Een park drie namen: Warandepark, Park van Brussel, Koninklijk Park. Het is een stadspark in het centrum van Brussel gelegen en het is 13 ha groot. De gidsen vertellen er meer over.

Vrienden rederijkers dit was een kort overzicht van wat De Lelie en het Verbond u tijdens dit weekendje Brussel te bieden hebben op 9 en 10 september 2017.

Jullie komen toch allemaal? Wij kijken er alvast naar uit!

• Afspraak zaterdag 9 september 2017 om 13 uur
  Gemeenschapscentrum de Markten, Oude Graanmarkt 15
• Afspraak zondag 10 september 2017 om 10 uur
  Belvue museum Paleizenplein 7

---

HOTELS EN PARKEREN TIJDENS HET CONGRES

Waar logeren?

Wij stellen een paar hotels voor die door toeristische diensten van goed tot erg goed bestempeld worden. De gemiddelde prijzen per nacht worden aangegeven.

• ATLAS HOTEL BRUSSELS ( op 0,6 km van de Grote Markt) € 85
• BEDFORD HOTEL & CONGRESS CENTRE ( op 0,5 km van Grote Markt) €52
• MOZART ( op 0,1 km van Grote Markt) €50
• WARWICH BRUSSELS - Grand Place ( op 0,2 km van Grote Markt) €108
• HOTEL LE PLAZA BRUSSELS (op 0,9 km van Grote Markt) €94

---

Wij stellen deze paar adressen volledig vrijblijvend voor. Er zijn nog tal van andere mogelijkheden die u moeiteloos op internet vindt.

Waar parkeren?

Het kan langs de straten en pleinen op uw eigen risico.
Er zijn ook veilige parkings onder andere:

• PARKING DANSAERT -Uitbater Q Parking Nieuwe Graanmarkt (Place Du Nouveau Marché Aux Grains) , 2, 1000 Brussel
• PARKING 58 - Uitbater: INTERPARKING Bisschopsstraat(rue de l'Evêque ), 1, 1000 Brussel Bij St Katelijneplein (place Sainte Catherine)
• GROTE MARKT - Grasmarkt(Rue du Marché aux Herbes) 104 - 1000 Brussel.

REGLEMENT OPVOERING “ RARE SNUITERS’ TIJDENS HET CONGRES

Festivalreglement.

1. De ingeschreven groepen spelen elk hun eigen versie van “Rare Snuiters” op zaterdag 9 september 2017.
2. De aanzet wordt in de tekst gegeven, iedere groep geeft zijn eigen ontknoping.
3. Behalve stoelen of tafels worden er geen rekwisieten door de organisatoren voorzien.
4. Het aantal spelers is beperkt tot 5 maximum.
5. De stemmen worden niet versterkt.
6. De optredens zijn beperkt tot 15 minuten.
7. Het is geen prijskamp maar een festival, dus alleen winnaars. Maar kwaliteit is belangrijk.
8. Een panel jury geeft in de loop van de avond zijn bespreking over de geziene opvoeringen.
9. Iedere groep krijgt een trofee.

   ---

   V A N D I R K C O I G N E A U

   top
   Vanwege de vakantie van Uw redacteur is er geen mogelijkheid om een bijdrage van Dirk Coigneau in dit nummer te plaatsen.
   In een volgend nummer zal er ongetwijfeld weer een interessant artikel van zijn hand verschijnen!

   C O L O F O N

   top
   O n s C a m e r s v à R h e t o r i k e is het officiële orgaan van het Verbond van de Kamers van Rhetorica Vlaanderen-Nederland vzw. Het Verbond is opgericht in Brussel in 1987.

   Het tijdschrift verschijnt eenmaal per drie maanden in een oplage van circa 100 exemplaren.

   Adres	Bankgegevens van het Verbond
   ’t Haantje 2, 4854 MV Bavel	BIC GEBABEBB
   Nederland	IBAN BE41 2930 3224 8010

   Lidmaatschap van het Verbond
   Kamers van 6 leden of meer € 50,00 per jaar
   Kamers met 5 leden of minder en toetredende leden € 30,00
   Alle leden ontvangen het tijdschrift

   Website	Druk
   www.rederijkers.org	KLA4 Steunpunt Welzijn vzw

   
   
   Woordje van onze voorzitter | Inhoudsopgave | Waar dit nummer over gaat | Over de grens: Meistersinger (3)
   | In de schijnwerpers: Het Rederijkersjuweel? | Verzentaal | Kamernieuws, De Suyghelingen van Polus | Het Congres op 9 en 10 september 2017 te Brussel | Reglement opvoering 'Rare snuiters' | Colofon