Het Internationaal
Verbond van kamers van Rhetorica
Vlaanderen - Nederland vzw.
Terug naar index
Ons Camers và Rhetorike
Woordje van de voorzitter |
Verslag Congres 2013 |
Verslag van de jaarlijkse algemene vergadering |
Hoe een rederijkerskamer overleefde |
Ode-en-groet |
Contactadres en verantwoordelijke uitgever: Verbond van de Kamers van Rhetorica vzw.
-
Emiel Francois
Louis Callebautstraat 50
B 9320 Nieuwerkerken,
e-mailadres : emiel.francois@skynet.be
website : www.rederijkers.org
26 ste jaargang nr 3 juli augustus september 2013
Woordje van de voorzitter
Beste rederijkers , Het Haarlems congres kende een groot aantal deelnemers, vooral van eigen Kamer. Nu de volgende twee jaar twee Vlaamse kamers de congres- organisatie toegewezen kregen,ben ik ervan overtuigd dat die Kamers die de voorbije twee jaar forfait gaven ,zowel in Liedekerke als in Geraardsbergen aanwezig zullen zijn. Uit het financieel jaarverslag noteer ik dat er dit jaar voor de eerste maal een boekhoudkundig verlies geleden werd. Ook voor 2013 verwachten we een verlies. Binnen de Raad van Bestuur moeten,in opdracht van de algemene vergadering, voorstellen geanalyseerd en beslissingen genomen worden om hieraan in de toekomst te verhelpen. Eén van de mogelijkheden is dat een aantal kamers, die tot op heden niet tot het Verbond toetraden ,vanaf 2014 lid zouden worden of opnieuw zouden aansluiten bij het Verbond. Ik hoop in elk geval dat er einde 2014 opnieuw een positieve trend komt. Met genegen rederijkersgroeten,
Emiel François
Voorzitter
Verslag van het 30ste Rederijkerscongres te Haarlem
24-25 & 26 mei 2013.
Op vrijdag 24 mei werden de congresgangers vanaf 21 u. verwacht voor de “aftrap“ . Die had plaats in het prachtige pand van Trou aan de Grote Houtstraat in Haarlem. Het werd door één van de congres- gangers omschreven als een “mooi clubhuisje“. Wij werden er begroet door de leden van de Congrescommissie en enkele dochters van broeders die instonden voor de inschrijvings- controle. Wij ontvingen de traditionele badge en het programma- boekje dat in tegenstelling met de vorige edities een praktisch en handig model was . Bij een drankje werden de eerste contacten gelegd. Als verbondsvoorzitter had ik de mogelijkheid met meerdere broeders een gesprek te voeren gezien Trou zelf instond voor het onthaal. Wij werden dan verwelkomd door keizer Jan Spoelder. Hij wenste ons een fijn congres toe dat gehouden werd ter gelegenheid van hun 510 jarig bestaan. Later op de avond werd door factor Olivier Lindeman een fijne poëtische bijdrage gebracht. Naar ik vernam, van hen die het kunnen weten , het beste wat hij tot dan toe presteerde.Zaterdag :
Om 10 u waren wij reeds present om de algemene vergadering te leiden. Na een welkomstwoord van Jan Spoelder met enige uitleg over de kelderlocatie en de nieuwe muurschilderingen kon de A.V. starten. De gebruikelijke items kwamen aan bod : het jaarverslag - jaarrekening & begroting werden in een gezapig tempo besproken en goedgekeurd. Er werd ontlasting verleend aan de bestuurders voor het werkjaar 2012. De vraag van Jacques Bauwens om hem ,gezien zijn leeftijd ,ontslag te verleden werd reeds door de RvB gunstig geadviseerd en nu door de A.V. goedgekeurd. Er zal een brief vertrekken naar Jacques met de melding dat er akkoord gegeven werd aan zijn vraag en dat hem de titel van erebestuurslid en ereondervoorzitter wordt toegekend. Daar er geen verdere vragen waren werd de vergadering binnen de toegestane tijdsspanne afgehandeld en konden de leden aansluiten bij de stadswandelingen. Niet minder dan 12 groepen werden de stad ingestuurd. Afspraak was om rond 12.30u samen te komen aan het stadhuis. Daar werd in de Gravenzaal de staande lunch genuttigd. Daarna werden wij verwelkomd door de burgemeester, evenals zijn voorganger een broeder van Trou. Rond 14.30 u. wandelde het voltallig gezelschap naar de Stadsschouwburg . In deze mooie locatie werd gekampt om het Rederijkersjuweel door de drie kamers. Als eerste kwamen De Ghesellen van den Palmryze uit Mechelen aan de beurt. Zij brachten een voorstelling van “ Te lang ...“. Het is een eigen bewerking van het prozagedicht uit de gedichtenbundel van Gaston Kuyckx “ Mijn droomvriendin“. Traden op : Linde Thibaut en Gaston Kuyckx zelf. Als tweede traden de rederijkers van Het turfschip van Adriaen van Bergen uit Breda voor het voetlicht. Zij brachten een samenspraak van twee heren die elk in hun eigen wereld leven. De tekst was van Bauke van Halem en de regie was in handen van Frans Rookmaaker. Als derde in de rij was Moyses’ Bosch uit ’s Hertogenbosch aan de beurt. Zij brachten de voorstelling van “Draaikonten“. Een tekst van Maria Goos in regie van Tet van der Donk, met muziek van Sjef van Rooij. Traden op : Anja van Heeswijk , Carlo van de Water en Anke Heesbeen. Tijdens de pauze diende de driekoppige jury te beslissen over de verdiensten van de drie kamers. Deze jury bestond uit Nicole Gits - Coen Kolff & Bastiaen Ragas als juryvoorzitter. Na de pauze was het de beurt aan de tonelisten van Trou met het werk “ Duivels vermaak“ dat zij buiten competitie brachten. Het is een zwarte komedie met een tekst van Frans Limburg in regie van Coen Rombach en met Willem Veenhoven als regieassistent. Niet minder dan 13 acteurs traden voor het voetlicht. Rond 18 u. eindigde het Haarlems rederijkersjuweel en konden wij op de borrel en kregen wij de mogelijkheid om ons om te kleden in “tenue de ville“ voor het Diner en het Feest. Om 20 u. werden wij uitgenodigd naar het podium van de stadsschouwburg voor het diner. Daar werd aan niet minder dan 40 lange tafels de maaltijd geserveerd. Het was een mooi zicht . Velen hadden naar mijn gevoel nog nooit op een scène gestaan of gezeten. De indruk die je dan opdoet is overweldigend . Tussen de gangen door werd de laureaat van het Rederijkersjuweel bekend gemaakt. Er waren vijf criteria afgesproken :- themaverwerking
- uitvoering
- regie
- originaliteit
- aankleding.
Zondag :
Afspraak om 10 u aan het Hodshonhuis. Het aantal plaatsen is beperkt tot 175. Om 10.30 u gaan de deuren dicht. Wie te laat komt heeft geen plaats. De beschikbare plaatsen waren vlug ingenomen en de academische zitting kon binnen het voorziene tijdsbestek een aanvang nemen. Na de verwelkoming en opening van deze zitting door de Keizer van Trou, werd de spreker door oud keizer Hans van Es geïntroduceerd. Hij gaf een kort cv van Hans Bennis, huidig directeur van het Meertens instituut, een onderzoeksinstituut van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. Hij is ook lid van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letterkunde te Gent. Tevens is hij bijzonder hoogleraar taalvariatie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek richt zich de laatste jaren vooral op taalvariatie in dialecten en taalverandering. Hij werkt aan een boek over afgekorte vormen van het Nederlands, het Korterlands. Daarmee komen wij op het thema : “De invloed van de sociale media op onze taal.“ Via een overzicht van gebruikte afkortingen in de schrijftaal vanuit het verre verleden kwam hij tot de hedendaagse twittertaal. Zelfs in de “Beatrijs“ staan reeds afkortingen van woorden. Enkele frappante voorbeelden van verkorte taal zoals een evangelietekst en een bericht in de krant in de rubriek “contacten“ werd door een voltallig publiek perfect gelezen . En dit zonder dat er regeltjes voor bestaan. Daarmee kwam hij tot de conclusie dat wij niet zozeer alles in regeltjes moeten gieten,maar moeten zien dat wat wij ook schrijven, begrijpbaar is voor diegenen met wie wij communiceren. Na een kort maar stemming muzikaal intermezzo van het jeugdig “Brackman Trio“ leidde Hans van Es het debat in over de (on)wen- selijkheid van de afschaffing van taalvoorschriften. Het panel bestond uit Klazien de Vries , Marc van Oostendorp en Hans Bennis. Aan de hand van zes stellingen probeerde Hans een debat op gang te brengen. Hij richtte zich vooral op “Taalnormering is overbodig“. Tussenkomsten van Klazien en Marc en ook vanuit de aanwezigen brachten het debat op gang. Gezien de tijd inmiddels snel vorderde moest men dit afronden. Nu was het de beurt aan Hans Vermeulen van de Lustrumboekcommissie . Hij gaf een overzicht van de diverse stappen die ondernomen werden om tot de uitgave van het prachtige Trou Lustrumboek te komen, welke wegen bewandeld werden en welke eliminaties er gemaakt werden . Uiteindelijk werd gekozen voor een overzicht van de globale werking gedurende het bestaan van Trou en kreeg het boek als titel “Hoe een rederijkerskamer overleefde“. Zowel de Keizer van Trou als de Verbondsvoorzitter mochten “een eerste exemplaar“ in ontvangst nemen. Tot slot van deze academische zitting dankte de Verbondsvoorzitter de broeders van Trou voor hun massale aanwezigheid en Lucas Boreel , de voorzitter van de Lustrumcommissie ,voor de prachtige organisatie van dit 30ste congres. Zoals telkenjare werd aan de kamer die instond voor het vorige congres een “erediploma“ overhandigd. Het was keizer Frans Rookmaaker van Het Turfschip van Adriaen van Bergen die de honneurs waarnam. En als allerlaatste item werd het woord verleend aan Johan De Rijck, hoofdman van de rederijkerskamer De Waag uit Liedekerke, om het 31ste congres aan te kondigen. Bij het buitengaan van de prachtige Hodshonzaal ontvingen de congresgangers een mooie caerte in de hoop hen talrijk te mogen begroeten. Rond 12.45 u. waren wij terug in het huis van Trou. Daar werd ons een staande lunch aangeboden en kregen wij een reeks pastiches te verwerken,ons gebracht door Paul Vandermeersch van De Ghesellen van de H.Michiel uit Brugge. Deze pastiches werden sterk gesmaakt C:\Users\EMIEL\Documents\VERBOND\JAARWERKING 2013\TIJDSCHRIFT\ac zit 7.jpg door alle aanwezigen . Er werd hem meerdere malen gevraagd deze teksten te willen doorgeven voor publicatie. Tot slot van dit Haarlems congres werd iedereen naar de tuin uitgenodigd waar het beeld van de H.Catharina onthuld werd. Rond 15u. namen wij afscheid van de hoofden en broeders van Trou en keerden voldaan terug naar Vlaanderen. E.F.
Het panel : Marc Oostendorp - Klazien de Vries en Hans Bennis
Moderator : Hans van Es
Paul Vandermeersch die ons vergastte op enkele pastiches.
De optredende rederijkers
Het nieuwe Catharinabeeld in de tuin van “het huis“.
De bedanking voor het congres 2012 te Breda
De Congrescommissie die alles onder controle had.
Verslag Algemene Vergadering 2013 te Haarlem
Aanwezig: Raadsleden : Emiel François, Willy De Meyer, Dirk Coigneau, Carlo van de Water, Thierry Hermans, Bauke van Halem en Nicole Gits Kamers :- Koninklijke Aloude Rederijkerskamer Ste Barbara, Aalst
- Rederijkerskamer De Egelantier, Aduard
- Rederijkerskamer Het Turfschip van Adriaen Van Bergen, Breda
- Kamer Van Retorika De Gesellen van de H.Michiel, Brugge
- Rederijkerskamer Moyses’Bosch, ’s-Hertogenbosch
- Koninklijke Souvereine Hoofdkamer van Retorica De Fonteine, Gent
- Rederijkerskamer Trou Moet Blycken, Haarlem
- Rederijkerskamer Nut en Genoegen, Holwierde
- Koninklijke Rederijkerskamer Tollens, Hoogesand-Sappemeer
- Rederijkerskamer De Waag, Liedekerke
- Rederijkerskamer Jan Van Beers, Utrecht
Kamers : Koninklijke Al. Rederijkerskamer De Catharinisten,Aalst
Hoofdrederijkerskamer De Violieren, Antwerpen
Rederijkerskamer ’t Mariakranske-De Wijngaard, Brussel
Rederijkerskamer St.Pieter Vreugd & Deugd, Geraardsbergen
Rederijkerskamer De Constminnende Jonckheyt, Lebbeke
Rederijkerskamer De Suyghelingen van Pollus, Zottegem
Rederijkerskamer De Leliebloem, Brussel De Voorzitter en de leden van de Algemene Vergadering worden vooraf welkom geheten door de gastheer Keizer Jan Spoelder van Trou moet Blycken in het “souterrain“ tenhuize TMB waar de vergadering gehouden wordt.
Agendapunten :
- Verwelkoming
Welkomstwoord door de Voorzitter op de jaarlijkse verplichte statutaire vergadering in het kader van het 30ste internationaal rederijkerscongres in Haarlem. Aantal aanwezige Kamers : 11
Verontschuldigde Kamers : 7
Volmachten : 5 Gezien statutair de aanwezige kamers beslissingen kunnen nemen, ongeacht het aantal aanwezigen of volmachtdragers, kan rechtsgeldig vergaderd worden.
De agenda wordt goedgekeurd. - Werkingsverslag dienstjaar 2012
Nicole Gits ,secretaris, brengt verslag uit over de werking van het Verbond tijdens het voorbije dienstjaar. Dit werkingsverslag wordt door de Alg. Vergadering goedgekeurd. - Jaarrekening 2012
Willy De Meyer, penningmeester, stelt de jaarrekening 2012 voor.
De jaarrekening wordt goedgekeurd door de Algemene Vergadering.
De Algemene Vergadering geeft haar akkoord voor de ontlasting van de beheerders voor het dienstjaar 2012. - Voorleggen begroting 2013
De voorzitter stelt de begroting voor het werkjaar 2013 voor.
Deze begroting , in evenwicht, werd vooraf voorgelegd aan de Raad van Bestuur ter informatie tijdens de eerste vergadering van de RVB in 2013. De lidgelden worden behouden op de jaarlijks voorziene inkomst, hetgeen voor 2014 zeker zal moeten herbekeken worden. Thierry Hermans en Johan De Rijck stellen dat het een structureel probleem betreft en wij moeten proberen om dit op te lossen door bv de lidgelden te verhogen. F..Rookmaker stelt voor een berekening te maken gerelateerd aan aantal leden. Dit voorstel zal op de eerstkomende raad van bestuur besproken worden aan de hand van enkele modellen. Publiciteit/subsidiëring : hiervoor werden diverse pogingen ondernomen, echter nog altijd zonder resultaat. Congres 2013: in tegenstelling tot vorige jaren, gebeurde de inschrijving van de deelnemers via de bankrekening van Trou moet Blycken gezien het grote aantal Trou-leden. Voor het volgend congres zullen de inschrijvingen opnieuw via de bankrekening van het Verbond gebeuren. De voorgestelde begroting 2013 is sluitend en wordt door de Algemene Vergadering goedgekeurd. - Ontslagverlening leden Raad van Bestuur
Jacques Bauwens vraagt hem ontslag te verlenen gezien zijn leeftijd.
Dit werd besproken in de RVB en gunstig geadviseerd.
De Algemene Vergadering gaat akkoord om hem ontslag te verlenen en de eretitel van raadslid en ondervoorzitter toe te kennen. Deze beslissing zal hem schriftelijk worden overgemaakt. - Organisatie komende congressen
2014 : De Waag, Liedekerke
In samenspraak met de organiserende kamer werd een voorstel uitgewerkt om, zoals destijds in Den Bosch (ofte het Bosch-model), een Rederijkersjuweelwedstrijd uit te schrijven op basis van een eenakter van ons betreurd bestuurslid, Freddy Van Besien, Hoofd- man van De Fonteine. Het gaat om “Per auto “ een eenakter met drie personages. Er zouden dus 3 Kamers gevraagd worden om deel te nemen en er zouden drie regisseurs gezocht worden. Momenteel hebben reeds 6 kamers op basis van de infobrief de tekst opgevraagd. 2015 : St.Pieter Vreugd en Deugd, Geraardsbergen
De Voorzitter ontving per 31/5/2012 de bevestiging dat deze Kamer de organisatie van het 32ste Rederijkerscongres op zich wil nemen. Er werd reeds een afgevaardigde aangeduid die vanaf nu op de werkvergaderingen en Raden van Bestuur waarop dit onderwerp behandeld wordt, zal uitgenodigd worden. 2016 : Moyses’Bosch behoudt de genomen optie. Wie is kandidaat voor 2017 ? - Website
J.A.Buiskool heeft de website in een nieuw kleedje gestoken.
Aangezien de website ook gebruikt wordt voor de aanbreng van de kniegedichten tijdens dit congres, werd de grootte tijdelijk uitgebreid van 80 naar 100 Mb. Graag ontvangen we uw reacties en voorstellen om deze nog verder aan te passen en attractief te maken. Voorstel -> beslissing op RVB - Allerlei en Rondvraag
- Frans Rookmaker : ivm Europese ondersteuning -> is dood spoor. Contacten gelegd met Frans-Vlaanderen, tot nu nog geen resultaat
“Hoe een rederijkerskamer overleefde “
1503 - 2013
Ben de Vet Naar aanleiding van de viering van het 102de lustrum van“Trou moet blycken“ werd beslist om een geschiedboek te laten verschijnen dat een overzicht geeft van de lange historie van deze Haarlemse rederijkerskamer tegen de achtergrond van de geschiedenis van de stad Haarlem. Uitgangspunt was de vraag waarom deze aloude broederschap ruim vijfhonderd jaar heeft overleefd, terwijl alle andere Hollandse rederijkerskamers in de afgelopen eeuwen werden opgeheven. In 2001 verscheen “ De Schatten der Pellicanisten“ van Alexander de Bruin. Gewijd aan de blazoenen, het glas-en zilverwerk en de wandtapijten van de kamer. In 2003 n.a.v. het 100ste lustrum en voor de eerste maal de inrichting van het Internationaal Rederijkerscongres te Haarlem werd “Dichter bij Trou“ uitgegevenMaar een overzichtswerk over Trou’s lange geschiedenis ontbrak. Dit boek is grotendeels gebaseerd op het omvangrijke archief- materiaal waarover Trou beschikt. Het boek omvat vijf hoofdstukken :
- 1.De Rederijkerskamer Trou moet blycken .
- 2. Van rederijkerskamer naar Sociëteit
- 3. De Sociëteit
- 4. De Pellicaen als een feniks herrezen
- 5. Broeders van de Grote Houtstraat
De aftrap op vrijdagavond werd officieus besloten met een gedicht van Factor Lindeman van Trou :
ODE AAN DE BRUISENDE BELGEN
Was ik maar bourgondisch als de Belg
Zo zwierig als de Vlamen
Dan vatte ik ied're dag een pint
In plaats van mij te schamen
Speelden wij maar voetbal als de Belg
Zo dominant als Jan Vertonghen
Maar nee, ik kom van 't kikkerland
Wij hebben gene longen
Waren d'Ardennen maar van ons
De schoonste plek op aarde
Maar nee, wij pold'ren alles droog,
en ook Hedwige spaarden
U kroont de schoonheid van Mathil
Gezeten naast prins Flipke
bedwelmt ons met haar gulle lach
En guitig onderlipke
Ach was di Rupo maar van ons
Zo wuft met vlinderdasje Palavert zacht als een Italiaan
Op zijn blazoen geen krasje
Ook Rogge, Rompuy, Kim, Justine,
Wat kan uw volk presteren
Daar kunnen Richard, Daf en Neel
Nog heel wat goeds van leren
Ach, wee uw sexy Goedele
Ik moet 's nachts aan u denken,
U heeft ons koude kikkerland
Rode koontjes mogen schenken
O, land van Rick de Sadeleer,
Wij branden van verlangen,
Naar de Vlaamse pure kunst van taal ,
Bij monde van Martine Tange
Ik denk nog vaak van Willy Claes,
Gevallen voor een Dassaultje
Hij was de trots van Belgenland
Maar legde toch het loodje
O, land van Borinage staal,
Bankiers op Knokse stranden
Waar taalstrijd in de BeeHaaVee
toch ooit wel zal verzanden?
Ik groet u, Heil'ge Saint Joseph
beschermheer aller Belgen
Een groet van Trou en ons Catherein
Aan uwe schone telgen
De Grote Houtstraat 115 te Haarlem
Een (welkomst)groet,uit reden van rederijkerstegen-draadsheid opgedist aan het einde van het Haarlemse Congres. -P.Vdm.
GROET
Gij al lieve leuke luidenuit het Noorden en het Zuiden
al wie dik of groot of klein
kaal of schraal of schrepel zijn,
sloom of kwiek of bij de pinken
vrij en vrolijk lijk de vinken
recht door zee en voor de raap
resolute geus of paap;
't Kruim der intellectuelen
poëtasters,minnestrelen,
snuiters strak in pak met das
kunstenaars met kingewas
lady's in couturejas
gracieus qua silhouet
hoogstaimabel en koket
welgeschapen ,weldoorvoed
't bloesje vol van overmoed;
Dutsen die zich zonder blozen
aandienen als bollebozen
kort gekeerd en hooggeleerd
doorgaans taalgeobsedeerd,
die 't bargoens van Merelbeke
Leke of Zeveneken spreken
't Haags bekakte idioom
dialect van Berg-op-Zoom
of door letters in te slikken
adamsappels laten klikken
zich in h's en g's verstrikken,
kouten met West-Vlaams accent
klappen in de taal van Gent
of een tongval zijn gewend
uit de buurt van Purmerend;
Konferaters,vlotte praters
gij al wauwelaars en snaters
die in Haarlem samenzijt
toegestroomd van wijd en zijd
uit de Lage-land-contreien
jullie wil ik met trocheeën
tot ons aller taalvermaak
groeten in mij moeders spraak.
